Bấy giờ, Đức Giê-su nói với dân chúng và các môn đệ Người
rằng: "Các kinh sư và các người Pha-ri-sêu ngồi trên toà ông
Mô-sê mà giảng dạy. Vậy, tất cả những gì họ nói, anh em hãy làm, hãy giữ, còn
những việc họ làm, thì đừng có làm theo, vì họ nói mà không làm. Họ bó những
gánh nặng mà chất lên vai người ta, nhưng chính họ thì lại không buồn động ngón
tay vào. Họ làm mọi việc cốt để cho thiên hạ thấy. Quả vậy, họ đeo
những hộp kinh thật lớn, mang những tua áo thật dài. Họ ưa ngồi cỗ nhất trong đám tiệc, chiếm hàng ghế đầu
trong hội đường, ưa được người ta chào hỏi ở những nơi công cộng và được
thiên hạ gọi là "ráp-bi".
"Phần anh em, thì đừng để ai gọi mình là "ráp-bi",
vì anh em chỉ có một Thầy; còn tất cả anh em đều là anh em với nhau. Anh em cũng đừng gọi ai dưới đất này là cha của anh em,
vì anh em chỉ có một Cha là Cha trên trời. Anh em cũng đừng để ai gọi mình là người lãnh đạo, vì anh
em chỉ có một vị lãnh đạo, là Đức Ki-tô. Trong anh em, người làm lớn hơn cả, phải làm người phục
vụ anh em. Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống, sẽ được
tôn lên." (Mt 23, 1-12)
Loài
vật là vậy, còn với loài người thì sao? Vị trí đầu đàn hay người lãnh đạo có
vai trò gì? Xét về mặt từ nguyên, lãnh
đạo, có nghĩa là: đề ra chủ trương, đường lối, và tổ chức, động viên thực hiện (Từ Điển
Tiếng Việt 1995). Những người lãnh đạo chân chính vì thế luôn phải là những
người luôn đứng mũi chịu sào, nhất là trong những thời khắc quan trọng. Người
anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi từng thổ lộ về mình rằng: “Tiên thiên hạ, chi ưu nhi ưu; hậu thiên hạ, chi lạc nhi lạc”, (tạm
dịch là lo thì lo trước thiên hạ, vui thì vui sau thiên hạ). Trần Quốc Tuấn –
vị tướng lỗi lạc của nhà Trần cũng cho biết: “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa
đêm vô gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ tiếc một nỗi, chưa xả thịt
lột da, nuốt gan, uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ,
nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng”.
Từ loài
vật đến loài người, từ đời sống tự nhiên hoang dã đến đời sống xã hội có tổ
chức, vị trí lãnh đạo trước hết không đến từ những bảo đảm lợi lộc, danh tiếng,
nhưng là nhằm phục vụ, bảo vệ cho sự an toàn của các thành viên khác trong bầy
đàn, trong cộng đồng của mình. Thế nhưng, chữ lãnh đạo trong xã hội loài người
lại thường bị lợi dụng để trục lợi, ngay cả trong đời sống tôn giáo. Có lẽ không
cần phải nói nhiều, những gì Đức Giêsu đã dùng để nói về hàng lãnh đạo Do Thái
cũng đã quá đủ: “Họ bó những gánh nặng mà chất lên vai người ta, nhưng
chính họ thì lại không buồn động ngón tay vào. Họ làm mọi việc cốt để cho thiên
hạ thấy. Quả vậy, họ đeo những hộp kinh thật lớn, mang những tua áo thật dài.
Họ ưa ngồi cỗ nhất trong đám tiệc, chiếm hàng ghế đầu trong hội đường, ưa được
người ta chào hỏi ở những nơi công cộng và được thiên hạ gọi là
"ráp-bi".
Giữa nhân loại với 7 tỉ người đang sống, con chưa xứng là
một hạt bụi. Đã thế, một chút hiểu biết, tài năng mà con may mắn có được, nếu
đem so sánh với Ngài là Đấng thượng trí vô song, thì than ôi, nó dường như
không hề có chút giá trị nào. Vậy nhưng lúc này lúc khác, với người này người
kia, chỉ cần họ kém hơn con một tí là con đã thừa dịp thượng võ dương oai.
Không những thế, con còn viện dẫn vào đó để tự phong, tự dành cho mình những
tước hàm, tìm kiếm cho mình những lợi lộc.
Lạy Chúa, xin cho con biết dùng những gì mình đang có làm
phương tiện để phục vụ, thay vì để áp chế anh chị em, và như thế là con đã phần
nào học được bài học của người đầy tớ khôn ngoan, biết sinh lời từ những nén
Chúa đã ban.
