Ðan Quang Tâm dịch
Nếu có một từ được tìm thấy trong Kinh Thánh diễn tả mặc khải về Thiên Chúa nơi Ðức Giê-su Ki-tô nhiều hơn những từ khác thì từ đó chính là từ xót thương.
Trong cuộc thần hiện uy nghiêm ở Si-nai, Chúa mạc khải cho ông Mô-sê: "Chúa là Thiên Chúa nhân hậu và từ bi… giữ lòng nhân nghĩa với muôn ngàn thế hệ" (Xh 34,6-7).
Vào buổi bình minh của ngày Ðấng Mê-si-a, Ma-ri-a loan báo với bà E-li-sa-bét rằng Ðấng Toàn Năng đã nhớ lại lòng thương xót của Người (xem Lc 1,54) và Ðấng mà mẹ đang thụ thai trong lòng làm chứng điều này. Như vậy, trong Ðức Giê-su, con Thiên Chúa và con Ðức Ma-ri-a, tình phụ tử và tình mẫu tử của Thiên Chúa kết hợp với nhau. Ðiều này được diễn tả rõ trong hai từ tiếng Do thái dùng để mô tả lòng thương xót, đó là một thái độ sâu xa của lòng tốt, của lòng nhân hậu thể hiện lòng thành tín của Thiên Chúa đối với chính Người và tình mẫu tử đối với mọi người.
Nhưng điều gì làm cho lòng thương xót trở nên mạnh mẽ cho đến nỗi vượt trội cả đức công chính (xem Lc 1,54)?
Và tại sao Ðức Giê-su lại gán cho nhân đức này tầm quan trọng cho đến mức đặt nó làm điều kiện cho ơn cứu độ cá nhân?
"Phúc cho ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương"
Như Ðức Gio-an Phao-lô II đã giải thích rõ, lòng thương xót là "chiều kích không thể thiếu được của tình thương; nó là tên gọi thứ hai của tình thương" (Thông điệp Thiên Chúa giàu lòng thương xót, số 7). Ðối với ngài, những lời của tám mối phúc thật làm thành một bản tóm lược toàn bộ Tin Mừng là sự mặc khải về tình thương cứu độ của Thiên Chúa và là lời mời gọi tất cả mọi người hãy có lòng nhân từ như Chúa Cha (xem Lc 6, 36) và như Ðức Giê-su, Ðấng là hình ảnh hoàn hảo nhất của Chúa Cha.
Ðề tài của các mối phúc thật trở lại trong lời cầu nguyện của Kinh Lạy Cha: "Xin tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con". Ta có thể nói rằng trên trời có một luật thành văn quy định rằng tùy theo mức độ ta tha thứ cho những người anh chị em của ta mà ta được tha nợ.
Ðề tài thương xót và tha thứ trải dài toàn bộ Phúc Âm. Thực ra, mục tiêu của Ðức Giê-su là điều Người đã mặc khải cho ta trong lời cầu nguyện cuối cùng của Người trong đêm trước cuộc khổ nạn: hiệp nhất mọi người nam nữ trong một đại gia đình mà gương mẫu là Thiên Chúa Ba Ngôi. Tất cả lời giảng dạy của Người nhằm trao ban cho ta, qua tình thương của Người, một công cụ để thực hiện sự hiệp thông cao cả này giữa chúng ta và với Thiên Chúa. Và lòng xót thương chính là biểu hiện cao nhất của tình thương, của lòng bác ái, là điều làm cho đức ái trở nên thành toàn và tuyệt hảo.
"Phúc cho ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương"
Vậy ta hãy tìm cách sống tình yêu này dưới hình thức của lòng xót thương đối với tha nhân trong mọi mối quan hệ của ta!
Lòng xót thương là một tình yêu chào đón mọi người bên cạnh, nhất là những người nghèo khó và túng thiếu. Ðó là một tình yêu vô hạn, tràn đầy, đại đồng và cụ thể. Ðó là một tình yêu làm phát sinh tình tương thân tương ái, và tình tương thân tương ái này chính là mục đích tối hậu của lòng thương xót mà nếu thiếu vắng nó thì chỉ có sự công bằng. Công bằng tạo nên sự bình đẳng, chứ không phải tình huynh đệ.
Trong thời đại của chúng ta, người ta nói nhiều đến việc không nên ân xá, thứ tha cho những người đã phạm các tội nghiêm trọng. Thường thì người ta đòi hỏi sự báo thù hơn là sự công bằng. Nhưng một khi đã tìm đủ mọi cách để đền bù thiệt hại đã xảy ra, phải nhường chỗ cho sự tha thứ. Duy chỉ có thứ tha mới có thể chữa lành những vết thương cá nhân và xã hội do tội ác gây nên. "Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha" (Lc 6,37).
Như thế, nếu ta có bị xúc phạm hoặc bị đối xử bất công thế nào chăng nữa, thì hãy cứ tha thứ và ta sẽ được thứ tha. Ta hãy là người đầu tiên tỏ bày tình nhân ái và lòng xót thương!
Cho dù vấn đề xem ra còn gay go và đòi nhiều can đảm, ta hãy tự hỏi mình, khi đứng trước mỗi người bên cạnh: mẹ của người đó sẽ đối xử với họ như thế nào? Tư tưởng này có thể giúp ta hiểu được và sống theo tấm lòng của Thiên Chúa.
